Ekomuzeum „W krainie Bojków”

Ekomuzeum „W Krainie Bojków” znajduje się w Zatwarnicy. Jest to malownicza wieś położona w dolinie rzeki San nad potokiem Hylaty u podnóża szczytów Połoniny Wetlińskiej oraz Dwernika Kamień, pomiędzy pasmami bieszczadzkich połonin i Otrytu. Kończy się tu asfaltowa droga a zaczyna Bieszczadzki Park Narodowy i Park Krajobrazowy Doliny Sanu.

Ekomuzeum obejmuje swoim zasięgiem także sąsiednią wieś Sękowiec oraz praktycznie niezamieszkałe już miejscowości Hulskie i Krywe. W XVI wieku zostały założone wsie, leżące na obszarze tego ekomuzeum. Zdecydowaną większość ich mieszkańców stanowili górale Rusińscy, nazwani z czasem w tej części Bieszczadów Bojkami. Po zakończeniu II wojny światowej jedną z baz Ukraińskiej Armii Powstańczej, która prowadziła walki z Wojskiem Polskim stały się tereny przyległe do Zatwarnicy. Z biegiem czasu doprowadziło to do całkowitego wysiedlenia rdzennej ludności (Bojków). Początkowo mieszkańców wywożono na tereny dawnego Związku Radzieckiego, następnie podczas akcji Wisła na tereny zachodniej i północnej Polski. Zabudowania pozostałe po mieszkańcach spalono lub same uległy zniszczeniu z upływem czasu. W Zatwarnicy znajduje się obelisk upamiętniający milicjantów, którzy w powojennych latach zginęli podczas walk z bandami ukraińskimi. Ekomuzeum ”W krainie Bojków” powstało, aby wyeksponować najciekawsze obiekty kulturowe i przyrodnicze miejscowości Zatwarnica oraz jej okolic. Turyści mogą wybrać jedną z kilku wyznaczonych tras pieszych, konnych czy rowerowych. Jednym z ciekawszych miejsc godnych odwiedzenia jest między innymi chata bojkowka. Jest to rekonstrukcja chyży czyli tradycyjnego w tym regonie Karpat drewnianego budynku mieszkalnego. W sezonie letnim w Chacie funkcjonuje galeria i sklepik z lokalnymi wyrobami. Ciekawe jest również miejsce z jednym z czterech istniejących tu niegdyś młynów wodnych. Do atrakcji przyrodniczych należy wodospad na potoku Halyty – największy w Bieszczadach. Na trasie natrafimy również na kilka czynnych kiwonów – kopali ropy naftowej oraz okopy z czasów pierwszej wojny światowej.

Na piesze pokonanie przebiegającej przez ekomuzuem „W krainie Bojków” ścieżki przyrodniczo-historycznej „Hylaty” potrzeba sobie zarezerwować około 4-5 godzin zegarowych. Kulminacyjnym punktem ścieżki jest szczyt Dwernik – Kamień. Każdego roku w Zatwarnicy organizowany jest „Kiermasz Bojkowski” impreza ta gromadzi regionalnych producentów, a w szczególności wyrobów pszczelarskich (nalewki, miody, świeczki woskowe), rękodzieła codziennego użytku oraz oryginalnej biżuterii. Ekomuzeum w swojej ofercie posiada również warsztaty oparte o tradycję regionalnego rękodzieła artystycznego (wyplatanie pasów, koralikarstwo, haft krzyżykowy) oraz szereg warsztatów rozwijających praktyczne umiejętności oraz twórcze myślenie.